سخنرانی دکتر زهرا رستاخیز در پیش نشست دوم
در ادامه فایل تصویری و همچنین گزارش مکتوب سخنرانی سرکار خانم دکتر زهرا رستاخیز (پژوهشگر مجمع فلاسفه ایران) با عنوان « بررسی رابطه حکمت و جایگاه حکیم در دستیابی به آرامش و صلح در مکتب اشراق با توجه به مدل فلسفه به مثابه روش زندگی » در دومین پیش نشست همایش بین المللی شیخ اشراق و دنیای جدید که در تاریخ 8 اسفند 1401 به میزبانی مجمع فلاسفه ایران برگزار گردید، تقدیم علاقهمندان می شود.
جایگاه حکمت و حکیم در رسیدن به صلح بحث آغازین خانم دکتر رستاخیز در این ارائه بود. در مورد جایگاه حکمت و شخص حکیم ایشان به عنوان پژوهشگر مجمع فلاسفه ایران معتقد است که حکمت در باستان نوعی شیوه زندگی بوده و رواقیون و اپیکورها نمایندگان واقعی سقراط در جهان بعد از او هستند زیرا این حکمت سقراطی چیزی جز راه و مسیری برای دستیابی به آرامش نبوده است. در نهایت از نظر ایشان فلسفه روشی بوده برای زندگی کردن که آرامش و تعادل درونی و بیرونی را برای انسان به ارمغان بیاورد.
به نظر می رسد وقتی علت اصلی شرور در عالم طبیعت جستجو می شد، فیلسوفان می گفتند علت شرور درون خود ماست علت هم این بود که هیچ چیزی در عالم، شر و خیر محض نیست بلکه ارزشگذاری ذهنی ما باعث ایجاد این مسئله می شود. بنابراین حکمت یک نوع روش زندگی بود که نتیجه جهان بینی و بصیرت و علم به یک شیوه ای خاص یوده . بحث خانم رستاخیز تا به این جا نوعی برداشتی آزاد از عقاید و نوشته های پی یر آدو فیلسوف فرانسوی است که در ادامه نظر آدو درباره ویژگی حکیم بحث می شود. او اولین ویژگی را عشق به انسان ها در فرد حکیم تلقی می کند. وی معتقد است حکیم به دیگران عشقی سرشار دارد و دومین ویژگی جسارت اوست که قادر است کل را در کلیتش به نظاره بنشیند و حکیم در آرامشی روانی به سر می برد و مشغول بدن نمی شود و هدف نهایی را هم رسیدن به آرامش می داند. آقای آدو می گوید انسان می تواند در دنیای مدرن همچنان باز گردد و به شیوه فیلسوفان زندگی کند البته به شرط اینکه بپذیرد. پذیرش در این وادی معنای بلندی دارد. پذیرش یعنی بپذیرد که جهان مدرن او را آلوده کرده و او باید میل به بازگشت داشته باشد.
اکنون با این توضیحات باید در خصوص سهروردی بگوییم حکمت او حکمت نوری است که به تعبیر آقای آدو دانش نور و روشنایی است که غایتش وصول به عالم انوار است چراکه شیخ اشراق علت عدم درک آرامش را سرگرم بودن به ماده می داند. شیخ اشراق فلسفه اش را جمع دنیا و آخرت و برنامه ای برای زندگی قرار داده و کل فلسفه اش بر پایه عشق و چله نشینی در مسیر عرفان عملی است. اینگونه می توان تفسیری از خدمت حکمت او به مفهوم و حقیقت آرامش ارائه داد.
تهیه کننده: سپهر جمعه زاده